De vergeten geschiedenis van het Grand Canal du Nord

26-09-2012 20:00Terug naar Geschied- en heemkundige kring "Het Land van Thorn"Woensdag
26-09-2012 20:00
Zaal D'n Ingel, Thorn
Lezing door dr. Joost Welten

Beschrijving

Alleen al vanwege de naam zal de Zuid-Willemsvaart altijd verbonden blijven aan koning Willem I. Willem I liet dit kanaal – en andere kanalen – in 1822-1826 graven om de economische structuur van zijn koninkrijk te verbeteren. De Zuid-Willemsvaart was in feite een alternatieve vaarroute voor de Maas, die slecht bevaarbaar was. Het was destijds eenvoudiger om een kanaal aan te leggen dan om de bevaarbaarheid van de Maas te verbeteren.
Een groot deel van het tracé was evenwel al eerder gegraven: in 1808 en 1809, nota bene in oorlogstijd! Dit gold bijvoorbeeld voor het kanaal bij Weert, maar ook voor het tracé van Lozen tot aan Smeermaas. Het kanaal heeft hier niet Willem I, maar Napoleon als grondlegger. Het maakte deel uit van het Grand Canal du Nord, een ambitieus project om Antwerpen te verbinden met de Maas en Rijn. Doordat het project om de Schelde te verbinden met Maas en Rijn onvoltooid is gebleven, heeft het naderhand weinig aandacht gekregen. Het Grand Canal du Nord is een onbekend relict geworden, dat tegenwoordig – bijna letterlijk – schuilgaat achter de Zuid-Willemsvaart en achter enkele andere kanalen. Joost Welten belicht in zijn lezing de boeiende geschiedenis van dit vergeten kanaal: het Grand Canal du Nord.
Wat beoogde Napoleon met dit kanaal? Welke rol speelde het in zijn plannen met Europa? Hoe werd dit project uitgevoerd? En waarom kwam het

Grand Canal du Nord
Afbeelding afkomstig van Geschichte
voortijdig tot een einde? Op deze – en nog veel meer – vragen krijgt u antwoord tijdens de lezing. De heer Welten belicht zowel de grote geschiedenis van het kanaal, als de kleine geschiedenis van de duizenden arbeiders die met schop, houweel en kruiwagen de feitelijke graafwerkzaamheden uitvoerden. Wereldgeschiedenis en plaatselijke geschiedenis vallen hier op wonderlijke wijze samen.
Over de auteur Joost Welten is een specialist op het gebied van de napoleontische geschiedenis. In 2007 promoveerde hij aan de Universiteit Utrecht op een studie naar de invoering van de militaire dienstplicht in de Franse tijd. Dit boek In dienst voor Napoleons Europese droom. De verstoring van de plattelandssamenleving in Weert (Leuven 2007) werd door de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen bekroond met de De la Court-prijs.
In oktober 2011 publicerde hij samen samen met Johan De Wilde het boek Met Napoleon naar Moskou. De ongelooflijke overlevingstocht van Joseph Abbeel. Het betreft de memoires van een soldaat die in 1812 de veldtocht naar Rusland meemaakte en die deze tocht op miraculeuze wijze overleefde.