Lezing: Muzikaal Thorn onder adellijke patronage

28-04-2015 20:00Terug naar Geschied- en heemkundige kring "Het Land van Thorn"Dinsdag
28-04-2015 20:00
Zaal “Aod Thoear”, Steegputstraat 4, te Thorn
door drs. Peter Parren en drs. Luc Wolters

Beschrijving

De lezing, bestaande uit twee delen, wordt verzorgd door historicus drs. Luc Wolters uit Simpelveld en drs. Peter Parren uit Thorn, lid van onze geschied- en heemkundige kring.

Dit jaar viert de Koninklijke Harmonie van Thorn 150 jaar predicaat “koninklijk”, verleend door koning Willem III in 1865. De patronage van het Thorner muziekgezelschap door beschermheer graaf Adolf Von Hompesch Rürich (1834-1893) en de adellijke families Von Hompesch en Von Riedesel van voormalig kasteel Walburg onder Ohé en Laak werd in 1865 bekroond met deze toekenning. Een prominente rol hierin werd gespeeld door een huisvriend van deze adellijke families van Walburg: Hendrik baron Forstner van Dambenoy. Deze in 1792 te Maastricht geboren officierszoon uit een militair milieu van het garnizoen Maastricht, doorliep vanaf 1816 in het Nederlandse leger alle officiersrangen en klom op tot generaal. Hij was een vertrouweling van het koninklijk huis en minister van oorlog in drie kabinetten. Zijn vader, Christian baron Forstner von Dambenoy, in 1762 geboren in Ansbach – Beieren, had in het garnizoen Maastricht als officier gediend bij een militair onderdeel dat werd geleid door een generaal en een kolonel Von Riedesel. Hij bleef na zijn militaire loopbaan in Limburg, in de entourage van de familie Von Riedesel. Hij overleed in 1837 te Stevensweert op 74-jarige leeftijd. Zijn zoon, die hem wat betreft militaire carrière bij verre overtrof, werd in 1859 als getuige gevraagd bij het huwelijk van Adolf graaf Von Hompesch en Arnaillie barones Von Riedesel. Toen deze jonge graaf in 1862 bij het 50-jarig bestaan van het burgermuziekgezelschap “Concordia” van Thorn (opgericht 1812) werd aangetrokken als beschermheer, in de traditie van de patronage door de familie Von Riedesel, kwam het in Thorn tot een schisma. Daarin speelden de pastoor en de bisschop een cruciale rol. Welke bezwaren hadden zij tegen deze beschermheer ? De antwoorden op deze vraag komen in de lezing aan bod.
Graaf Adolf von Hompesch
Afbeelding afkomstig van GHK Land van Thorn
Het schisma van 1862/1863 in het Thorner burgermuziekgezelschap – en de strijd tussen conservatief katholieken en katholiek liberalen – werd door president Rubens en beschermheer graaf Von Hompesch beantwoord met een politieke zet: de aanvraag van het predicaat “koninklijk”. Met hulp van baron Forstner von Dambenoy werd in 1865 in enkele weken tijd een succesvolle aanvraag gedaan. De toekenning van dit eervolle predicaat werd in 1865 aanleiding om de naam “Concordia” te vervangen door “Koninklijke Harmonie van Thorn”. Er werd opdracht gegeven tot vervaardiging van een nieuw vaandel met opschrift van deze naam én met bevestiging van een wapenschild met het alliantiewapen van de familie Von Hompesch & Von Riedesel. De familie bekostigde het nieuwe vaandel voor de “Koninklijke”. Het zou uitdrukking geven aan een nieuwe koninklijke status onder patronage van de beschermheer en beschermvrouwe. Tijdens de lezing zullen de kleurrijke figuren Adolf graaf Von Hompesch en Hendrik baron Forstner van Dambenoy uitvoerig aan bod komen. Vóór de pauze zal Luc Wolters ingaan op de persoon graaf Von Hompesch zoals beschreven in het in 2012 gepresenteerde biografisch boekwerk met als titel “Graaf Adolf Von Hompesch Rürich (1834-1893)” en subtitel “over de banden tussen muzikaal Thorn en de grafelijke familie Von Hompesch”. Na de pauze zal Peter Parren de persoon Forstner van Dambenoy belichten op basis van archiefonderzoek in het Nationaal Archief te Den Haag, het Hessisches Staatsarchiv Darmstadt[1] en de recente koningsbiografie van koning Willem III (1817-1890), geschreven door Dik van der Meulen.

Het onderwerp dat aan bod komt staat garant voor een interessante avond en wij verwachten dan ook een grote opkomst. Leden van de G.H.K. “Het Land van Thorn” hebben vrije toegang, van niet-leden wordt een bijdrage gevraagd van € 2,--.


Bronnen, noten en/of referenties:
  1. In dit archief bevinden zich niet alleen een archiefdepot Forstner von Dambenoy, maar ook een uitgebreide archiefcollectie Von Riedesel waaronder de Walburger Rechnungen van Walburg onder Ohé en Laak