Lezing “Karel de Grote: De vele gedaanten van een middeleeuws heerser”
Terug naar Geschied- en heemkundige kring "Het Land van Thorn"Woensdag
24-09-2014 20:00
Zaal “D’n Ingel”, Schoolstraat 20, te Thorn
door dr. Ronald van Kesteren
Beschrijving
De lezing wordt verzorgd door de heer dr. Ronald van Kesteren uit Tegelen. Hij studeerde geschiedenis, filosofie en klassieke talen. Lange tijd was hij verbonden aan het Instituut voor Cultuur en Geschiedenis van de Universiteit van Amsterdam en medewerker van NRC Handelsblad. In 2004 publiceerde hij Het verlangen naar de Middeleeuwen. De verbeelding van een historische passie. Een van de hoofdstukken is gewijd aan het Nachleben van Karel de Grote. Voor het Jaarboek van het Centraal Bureau voor Genealogie, LXII (2008) schreef hij ‘Pater Europae. Karel de Grote als Europese stamvader’. De betekenis van Rome voor de middeleeuwse keizer is het onderwerp in enkele hoofdstukken van zijn pas verschenen boek Welgemutst en blij te moede. Opgewekte beschouwingen tussen Venlo en Rome. Ronald van Kesteren is docent klassieke talen en cultuur aan het Valuascollege te Venlo.
Wat de lezing betreft ontvingen wij van de spreker de volgende toelichting.
Terwijl voor sommigen de middeleeuwen synoniem zijn voor achterlijkheid en bijgeloof, gelden de middeleeuwen voor anderen als een tijd, waarin eenvoud en naastenliefde alomtegenwoordig waren. In dat verband is wel het begrip Entzweites Mittelalter geboekstaafd.
De enige middeleeuwer die hierop een uitzondering vormt is Karel de Grote. Voor vrijwel iedereen was hij een lichtend voorbeeld in de middeleeuwse duisternis. Hoe is het mogelijk dat mensen met zulke uiteenlopende ideeën, als Calvijn, Napoleon, Alberdingk Thijm, Hitler en de leiders van de Europese Beweging allen Karel de Grote als hun voorbeeld zagen? In het eerste deel van de lezing zal de spreker uiteenzetten hoe diverse groepen in verschillende tijden de middeleeuwse keizer hebben geclaimd.
Verwoesting van de Irminsul door Karel de Grote, aanleiding van de Saksenoorlogen
In het tweede deel wordt Karel de Grote gepresenteerd zoals hij naar voren komt in het hedendaagse historische debat. Daarbij passeren onder meer de volgende zaken de revue: het verlies van Karels eerste melktandje, zijn losbandige levenswandel, de keizer als netwerktijger en uitvinder van het poldermodel, Karel als zwemmende soeverein, Karels obsessie voor authentieke Latijnse teksten, zijn fascinatie voor Rome, en zijn graf in Aken. Kanttekeningen worden geplaatst bij het beeld van Karel de Grote als empire-builder en de betekenis van zijn keizerschap.
Geregeld zal de spreker aspecten van de (tot 21 september durende) tentoonstelling in Aken belichten. Aandacht zal hij besteden aan de wijze waarop het paleis in Aken gemodelleerd was naar het Lateranen-paleis in Rome. Voor het voetlicht worden verder gebracht: het evangelieboek van Godescalc, dat in opdracht van de Karel de Grote werd vervaardigd, de Stephansburse, de ijzeren kroon van de Langobardische koningen, en de Proserpina-sarcofaag waarin de keizer mogelijk werd begraven.
Het belooft een interessante avond te worden en wij verwachten dan ook een grote opkomst. Leden van de G.H.K. “Het Land van Thorn” hebben vrije toegang, van niet-leden wordt een bijdrage gevraagd van € 2,--.